Zo verandert de Babytheek in Antwerpen de buurt, de wereld

De Babytheek is een deelinitiatief voor Babyspullen. Vijf jaar geleden opende de eerste Babytheek de deuren in Elsene (Brussel), ondertussen tellen we er al meer dan 30 verspreid over Vlaanderen en Brussel. We gingen op de koffie bij Fabienne Toussein, de verantwoordelijke van de Babytheek in Antwerpen en hadden het over de planeet, de sociale kant van delen en de toekomst.

De eerste Babytheek bestaat vijf jaar. Hoera! Begin oktober vierden we feest in het Elzenhof in Elsene, waar het allemaal begon: een ideaal moment om stil te staan bij de impact van de Babytheken in Vlaanderen en Brussel.

Babytheken zetten niet winst, maar zorg centraal: zowel voor mensen als voor de planeet

Stijn Oosterlynck, hoogleraar stedelijke sociologie verbonden aan de Universiteit Antwerpen, was erbij. Hij brak een lans voor méér duurzame initiatieven die breder mikken dan kapitaalkrachtige huishoudens:  “De Babytheek is de perfecte combinatie tussen een sociale en ecologische maatregel. Andere zijn al te vaak premies voor mensen die al een investering kunnen maken. Tegelijk brengt het initiatief diverse groepen uit de samenleving samen.” 

Babytheken zetten niet winst, maar zorg centraal: zowel voor mensen als voor de planeet. Ze zijn de voorlopers van een solidaire deeleconomie. Dat verhaal brengen alle Babytheken in de praktijk, ook die van Antwerpen.

Op de koffie bij Fabienne

De Babytheek in Antwerpen is ondergebracht bij de Gezinsbond Antwerpen in een mooi, oud herenhuis in de Theaterbuurt. In een riante ruimte vol Maxi-Cosi’s, buggy’s en andere babyspullen op de tweede verdieping ontmoeten we Fabienne Toussein van Gezinsbond Antwerpen, coördinator van de Babytheek: “Ik ben hier steeds aan het werk. Op dagen dat de Babytheek niet open is, zet ik de reserveringen klaar of zorg ik dat achter de schermen alles vlot verloopt.”

De Babytheek draait op vrijwilligers. In Antwerpen is er dus ook een betaalde medewerker die de werking overziet. Dat vindt Fabienne een meerwaarde: “Als betaalde kracht kan ik iets meer tijd steken in de Babytheek en de vrijwilligers ondersteunen. Zij zijn uiteindelijk de basis van onze organisatie en verzorgen de permanentie wanneer de Babytheek open is.”

De Babytheek in Antwerpen begon tijdens de coronapandemie. Gezinsbond Antwerpen was op zoek naar manieren om haar missie uit te voeren in een periode waarin ontmoetingen moeilijk waren. Ze haalden inspiratie uit een artikel over een Babytheek in de buurt en begonnen met een inzamelactie van babyspullen. In een mum van tijd hadden ze heel wat donaties. Later breidden ze het uit met tweedehandsspullen gevonden op rommelmarkten en via Facebookgroepen. Ze zetten zoveel mogelijk in op hergebruik en herstel.

Solidaire leden

Vandaag telt Babytheek Gezinsbond Antwerpen een tweehonderdtal leden, vertelt Fabienne: “We bereiken heel wat mensen. Zowel mensen die spullen delen omwille van het ecologische aspect, als mensen die geen andere keuze hebben. We krijgen heel wat doorverwijzingen via het Huis van het Kind of via aanloophuizen. Mensen die net aankomen in België en geen babyspullen hebben, kunnen hier terecht”.

Om dat waar te maken, hanteert de Babytheek een solidair abonnementensysteem. Je kan lid worden voor 30 euro per jaar, maar ook gratis, wanneer je niet voldoende middelen hebt. Sinds kort is er ook een sociaal tarief van 6 euro per jaar als middenmoot. Zo houden alle verschillende abonnementen en leden elkaar in balans en zorgen ze samen voor het voortbestaan van de Babytheek. Of hoe een solidaire deeleconomie kan werken in de praktijk.

Nieuw netwerk

It takes a village to raise a child, maar wat als er geen village is?

Er komen heel wat mensen over de vloer in Babytheek Gezinsbond Antwerpen. Fabienne vertelt: “Het is leuk om te zien hoe nieuwe netwerken ontstaan. Sommige mensen kwamen elkaar een keer op de tram tegen op weg naar de Babytheek, met hun geleende spullen in de hand en raakten aan de praat. Een van mijn collega’s kwam hier binnen als lid van de Babytheek, werd nadien vrijwilliger en werkt nu voor Gezinsbond. Dat is het verbindende en gemeenschapsvormende karakter van de Babytheek.”

Als per toeval komt die collega ook even dag zeggen: “Ik leerde de Babytheek kennen via een reportage op ATV. Mijn papa belde me op om te zeggen dat er een leuk nieuw initiatief was in Antwerpen waar ik babyspullen kon uitlenen. Daar was ik naar op zoek! Toen ik de Babytheek ontdekte, was ik meteen verkocht. Ik was zwanger op een moment dat mijn vrienden nog niet aan baby’s begonnen waren. Bij hen kon ik dus geen spullen lenen. Ze zeggen vaak: It takes a village to raise a child, maar wat als je die village nog niet hebt? Ik was blij dat ik hier terecht kon, zowel voor spullen als een goede babbel”.

Toekomstdromen

Met bijna 200 leden gaat het goed voor de Babytheek in Antwerpen. De interesse groeit nog. Fabienne blikt vooruit: “Het zou fijn zijn mochten we meerdere antennes kunnen openen in diverse delen van de stad. Vandaag is vervoer een groot probleem voor onze leden. Vaak wonen ze in de periferie van de stad en worden ze naar ons doorverwezen, terwijl we in het centrum van de stad zitten. Het zou makkelijker zijn om kleinere locaties te hebben waar we mensen kunnen ontvangen om hun spullen op te halen. Zo zouden we nog meer mensen kunnen bereiken met ons geweldige initiatief!”

Meer informatie opzoeken over Babytheek Gezinsbond Antwerpen kan op deze pagina. Nagaan of er een Babytheek is in jouw buurt? Check www.babytheek.be.

Hoor je het verhaal van Fabienne Toussein en de Babytheek in Antwerpen graag zelf? Kom dan naar Share Fest op zaterdag 25 november in Antwerpen. Fabienne zal te horen zijn in het eerste panelgesprek ‘Hoe verandert delen de buurt, de wereld?’