Achter elk te goedkoop product schuilt leed en uit onderzoek blijkt ook dat de consument zich daar beetje bij beetje meer bewust van is. Hij toont vaker begrip voor de gevolgen van die lage prijzen voor onze land- en tuinbouwers en vraagt zich ook af wat hij er zelf aan kan veranderen. In de supermarkt kun je weinig doen, behalve Belgische producten kopen. De prijszetting gebeurt namelijk elders. Zowel internationale politiek, economische wetmatigheden als verhoudingen tussen de verschillende schakels in de voedingsketen spelen daarbij een rol. Er bestaat inmiddels een ketenoverleg waarbij al deze schakels, van producent tot verkooppunt, betrokken zijn. Hier worden eerste moeizame successen geboekt. Maar wat je wél kunt doen, is een aantal van de schakels in de ketting overslaan en rechtstreeks bij de boer kopen, zodat die een eerlijke prijs krijgt. Wij vonden alvast 9 KVLV-fans die dit voor jou uitprobeerden en hun ervaringen met plezier delen.
Lies: “Sinds een paar jaar is het landbouwbedrijf hier in de buurt gestart met een hoevewinkel. Ze verkopen er een uitgebreid gamma aan zuivelproducten op basis van de melk van hun eigen koeien, maar daarnaast kan ik er ook vacuüm verpakt vlees kopen van een collega waar ‘mijn’ boer mee samenwerkt. Daarnaast koopt hij ook groenten en fruit in van een tuinbouwbedrijf in de buurt. Ik vind het fantastisch. Ik vind er lekkere, verse producten voor mezelf en mijn gezin en voor de kinderen is het telkens weer een spannend uitstapje. Zeker wanneer er kleine kalfjes geboren zijn die buiten in hun hok zitten!”
www.rechtvanbijdeboer.be
Bij de lokale boer vind ik lekkere, verse producten voor mezelf en mijn gezin en voor de kinderen is het telkens weer een spannend uitstapje
Annemie: “Ik was bewust op zoek naar een wekelijks groente-abonnement maar vond niet onmiddellijk een boer in mijn buurt. Tot ik toevallig ontdekte dat er een afhaalpunt was voor groenten en fruit vlak bij mijn werk. Elke woensdagmiddag haal ik mijn groentepakket op. Het basispakket stellen Karen en Maarten van boerderij De Levensbron zelf samen. Wij eten dus wat de boer schaft! Via een bestelmodule op hun website kan ik nog extra bijbestellen, ofwel van eigen kweek of aangevuld met producten van collega’s. Maandelijks betaal ik met een overschrijving, heel handig. Maarten en Karen zorgen ervoor dat het pakket heel gevarieerd is. Je krijgt nooit weken na elkaar dezelfde seizoensgroenten. En vaak zit er iets bij dat je zelden vindt in een reguliere winkel of iets dat je zelf misschien niet zou kopen. Voor een foodie zoals ik is dat geen enkel probleem. ’s Zondags weet ik via mail wat er in het pakket zal zitten en dan begin ik al in mijn kookboekencollectie te zoeken naar recepten. En mijn huisgenoten? Die hebben nog nooit geklaagd, maar eten nu vol overtuiging mee van rapen en bietjes, warmoes, postelein, raapstelen en nog veel meer!”
www.bioboerderijdelevensbron.be
Via het voedselteam weet ik altijd waar mijn producten vandaan komen, altijd lokaal, seizoensgebonden en biologisch
Jonas: "Ook al woon ik vlak naast een grote supermarkt, toch koop ik mijn groenten en fruit via het voedselteam. Op deze manier weet ik altijd waar mijn producten vandaan komen, altijd lokaal, seizoensgebonden en biologisch. Het nauwe contact tussen het voedselteam en de boer zorgt voor een meer persoonlijke relatie met ons voedsel, waardoor we ook bewuster gaan koken en eten. Dat het voedselteam vlak om de hoek is, is handig en het is fijn om er altijd dezelfde mensen tegen te komen. Bestellen is eenvoudig, maar de verassing van wat we iedere week weer in onze groenten- of fruitpakket krijgen is toch altijd het leukst!"
Een voedselteam is een groep van mensen uit een buurt die samen via een webwinkel groenten, fruit, hoevezuivel, hoevevlees, brood en beleg aankopen, rechtstreeks van bij de boer. Elke week, op een vaste dag, wordt het bestelde voedsel geleverd bij één van de teamleden. De afrekening gebeurt maandelijks. Elke teamlid stort zijn bedrag op de gezamenlijke rekening en vanaf die rekening betaalt de groep haar boeren.
www.voedselteams.be
Lotte: “Een buurderij kun je een beetje vergelijken met een boerenmarkt, met dat verschil dat je je producten thuis vanuit je luie zetel via een webshop kunt bestellen en afrekenen en op een vaste avond kunt gaan ophalen. Ik kijk altijd uit naar mijn wekelijkse ontmoeting met mijn bakker en boer Gunther. Elke dinsdagavond verzamelen ze met een aantal andere producenten uit de buurt aan de bib van Antwerpen, vlak bij het station. Ik ga met de trein naar het werk, dus voor mij is de buurderij ideaal gelegen. Ik passeer er ‘en route’ naar huis en pik er dan drie broden op, een aantal zelfgemaakte broodsmeersels, een groentepakket en fruit… Als er iets nieuws in de webwinkel is, ben ik vaak nieuwsgierig. Zo bestelde ik onlangs een boeket eetbare bloemen en honing van de Antwerpse stadsimker. Ik vind heel veel voldoening in het feit dat ik Gunther een eerlijke prijs kan betalen voor zijn producten. En vooral: wat ik krijg is supervers en heel lekker!”
Een buurderij in je buurt vind je op www.boerenenburen.be.
Ik woon op een appartement en heb dus geen tuin. Nochtans gaat er niets boven verse groenten van eigen kweek
Chris: “Ik woon op een appartement en heb dus geen tuin. Nochtans gaat er niets boven verse groenten van eigen kweek. Een jaar geleden is er aan de rand van het dorp een klein landbouwbedrijfje opgestart. Ik betaal in het begin van het jaar mijn deel van de toekomstige oogst en mag dan gedurende het hele jaar zoveel oogsten als ik nodig heb voor mijn gezin. Sommige klanten hebben geen tijd om zelf te oogsten maar dan stelt Marijke, die het bedrijfje leidt, zelf een pakket samen.”
CSA staat voor ‘landbouw gedragen door een gemeenschap’ (Community Supported Agriculture). Als deelnemer neem je echt verantwoordelijkheden op. Je kiest voor ecologische landbouw en je betaalt niet zozeer voor landbouwproducten, maar draagt bij om de werkingskosten van het bedrijf en de loonkosten van de boer voor te schieten. Je deelt dus ook mee in het landbouwrisico. In ruil ontvang je doorheen het teeltseizoen een aandeel van de vruchten en heb je inspraak in het reilen en zeilen van het bedrijf. Bovendien is er ook de voldoening verbonden te zijn met je voeding, met de landbouw en met de boer zelf.
www.csa-netwerk.be
Marleen: “Ik moet eerlijk toegeven: als alleenstaande mama van drie kindjes kies ik er al te vaak voor om rap rap mijn inkopen in de supermarkt te doen. Nochtans wil ik mijn kinderen ook laten kennismaken met het boerenleven. De pluktuin in de buurt leek me de ideale manier. Ze telen er voornamelijk aardbeien en bessen en in het voorjaar en de zomer ga ik in het weekend en bij mooi weer vaak langs bij Mieke en Wim. De kinderen krijgen allemaal een mandje toegestopt en Mieke toont hen hoe ze het fruit kunnen plukken zonder de plantjes te beschadigen. Een uurtje of twee is zo voorbij, de kindjes hebben genoten en ik kan de mandjes per gewicht gaan afrekenen bij Mieke.”
Kristien: “Ik heb geluk want elke zondagvoormiddag gaat er een grote boerenmarkt door in ons dorp waar heel wat lokale boeren hun vaste standplaats hebben. Ik ben niet zo georganiseerd dat ik via een webshop op voorhand mijn bestellingen doorgeef. Ik vrees dat ik er dikwijls te laat aan zou denken. De boerenmarkt geeft me de vrijheid om ’s morgens te bedenken waar ik die dag en de volgende dagen zin in heb. In de supermarkt vind je dan wel alles, maar het is zo onpersoonlijk. De boeren op de markt ken ik allemaal en ik weet perfect hoeveel kinderen of kleinkinderen ze bijvoorbeeld hebben. Elke week ben ik ook benieuwd naar hun verhalen over de boerderij.”
Veerle: “Sinds een paar jaar koop ik mijn vlees rechtstreeks bij Hoeve Ten Halve in Herent. De dieren worden op het bedrijf gekweekt, gevoederd met voeding geteeld in de eigen gemeente en verwerkt in eigen beenhouwerij. Echte korte keten dus. Resultaat: superlekker vlees van heel dichtbij! Ik geef enkele dagen op voorhand mijn bestelling door, waardoor ik bij de afhaling snel bediend wordt. Het bedrijf ligt immers op weg van mijn werk naar huis. Ben ik iets vergeten of heb ik geen zin of tijd om zelf iets te koken, dan maak ik graag gebruik van de vleesautomaat waar balletjes in tomatensaus, stoofvlees of spaghettisaus in handige porties beschikbaar zijn. Naast de vleesautomaat is er ook een aardappelautomaat waar ik de beste patatjes vind! Zo heb ik minsten één dag in de week lekker, gezond eten aan een eerlijke prijs.”
www.hoeveslagerijtenhalve.be
De laatste tijd vind ik in mijn supermarkt meer en meer lokale producten
Sofie: “‘Misschien ben ik een beetje te gemakzuchtig maar een beetje verder in de straat is een kleine supermarkt met heel vriendelijke uitbaters. Ze brengen zelfs - als je dit wilt - je boodschappen naar huis. De laatste tijd vind ik er meer en meer lokale producten. Zo verkopen ze nu sinds kort verse hoevemelk in flessen van onze melkboer in het dorp. Ik vind het zo leuk om melk te kunnen drinken van de koeien die ik dagelijks voorbij fiets op weg naar het station. Ook het fruit en de groenten worden geleverd door twee lokale boeren. Dit is in de versafdeling aangeven met een groot bord met een mooie foto van de boer en de boerin en hun kinderen. Super gewoon dat ik ook op die manier lokale producten kan aankopen zonder mijn gewoonten te veranderen. Ik apprecieer enorm wat de uitbaters doen en de meeste klanten denken net zoals ik. Ze hebben het ook niet makkelijk en proberen zich zo te onderscheiden van de echt grootwarenhuizen. Een prima idee!”
-Lees het volledige artikel in het magazine van KVLV Vrouwen met vaart, editie september 2016-
Tekst: Ann Detelder en Annemie Morris
