Geen eindpunt maar het begin van een nieuwe reis

2022 was een boeiend jaar, waarin we door de bril van sociale inclusie keken om digitale tools van spullenbibliotheken beter te maken, in het kader van het Erasmus+ project ‘An inclusive perspective to digital tools in lending libraries’. Dank u wel, Europa, om ons die kans te geven.

Dank u wel, Europa, om ons deze kans te geven

Dat hebben we meermaals luidop herhaald tijdens de afsluiter van het project, een werkbezoek aan Zweden met een delegatie van Vlaamse spelotheken en Babytheken in december 2022. Grenzen oversteken geeft een ruimere kijk. En het is ook altijd een hele belevenis!

De heenreis was al een ervaring op zich. Richting Zweden reizen met de trein, dwars door Duitsland, verloopt helaas niet zonder vertragingen. Gelukkig haalden we onze veerboot naar Kiel nog net. Na een rustige nacht in onze kleine kajuiten rolden we de boot af in Göteborg, klaar voor 3 fantastische witte winterdagen met de Zweedse collega’s van de Leksaksbiblioteket.

Uitwisselen over goede praktijken

We waren in april 2022 al op werkbezoek geweest bij de Zweedse partner. Omdat er in december andere spelotheek- en Babytheek-vrijwilligers meereisden, kreeg onze groep nogmaals een rondleiding in de Leksaksbiblioteket.

We hadden er een interessante uitwisseling over vrijwilligers. Bij de Zweedse partner is een gratis lidmaatschap een goede incentive voor vrijwilligerswerk. De Vlaamse spelotheken en Babytheken, die ook vaak extra vrijwilligers zoeken, lieten zich inspireren om ook meer stimulansen voor vrijwilligers te voorzien.

Inzoomen op digitale tools

Net als tijdens onze ontmoeting in Brussel in oktober 2022 deden we ook een workshop rond digitale geletterdheid en user experience design met expert Ines Vanlangendonck. Ines leerde ons te zien welke mogelijkheden initiatieven zelf hebben om rekening te houden met diverse gebruikers en vrijwilligers: welke taal gebruiken, hoe heldere productcategorieën opstellen, …

Daarna maakten we tijd voor een uitgebreide uitwisseling omtrent onze noden en inzichten met de designers-developers van de meest gebruikte digitale applicaties voor spullenbibliotheken: Alan Dalgairns van Lend Engine en Gene Homicki van myTurn.

Door omstandigheden kon Gene niet fysiek aanwezig zijn. Omdat videobellen tegenwoordig vlot lukt, kon hij wel actief deelnemen aan onze conversatie. Dat hij niet vanuit de Verenigde Staten naar Zweden was gevlogen, verlichtte bovendien de CO2-impact van ons project.

Gene en Alan vertelden hoe myTurn en The Lend Engine zijn ontstaan, wat hen op het pad naar software voor gereedschapsbibliotheken (en andere spullenbibliotheken) had gebracht en wie ze vandaag met hun software bedienen: bibliotheken, universiteiten, diverse bedrijven en véél bottom-up burgerinitiatieven; meer dan 700 burgerinitiatieven maken inmiddels gebruik van myTurn.

De taal van softwareontwikkelaars

Toen we startten met dit Erasmus+-project, leerden we dat we als inspiratoren en vrijwilligers van spullenbibliotheken en gebruikers van software tools, een andere taal spreken dan softwareontwikkelaars. De workshops in het afgelopen jaar hebben ons geholpen om een brug te slaan tussen beide werelden. Dankzij die ervaringen konden we in december 2022 concrete verbeteringen en oplossingen verkennen.

Software developers gaan nu met onze suggesties en vragen aan de slag

We werkten in groepjes aan het ideale design van onze online catalogi, zowel voor de eindgebruikers als voor de vrijwilligers. We pasten de techniek van “actief luisteren” toe, elk groepje deed voorstellen en luisterde goed naar feedback van andere groepjes (zonder te reageren). We eindigden met een gedeelde wensenlijst.

Een beter ‘mobile interface design’ stond hoog op die lijst. Heel wat gebruikers van Babytheken en spelotheken checken de beschikbare spullen in hun spullenbibliotheek immers op hun smartphone, snel tussendoor, met een baby op de arm. Dan is het handig als de catalogus er ook goed uitziet en als reserveren ook makkelijk lukt via dat kleine scherm.

Ook de software developers luisterden actief. Ze gaan met onze suggesties en vragen aan de slag!

Weer naar de praktijk

Na de workshops doken we weer de praktijk in. We brachten een kort bezoek aan de Fritidsbanken van Göteborg, waar je spullen kunt lenen voor sport en vrije tijd. We namen ook een kijkje in de prachtige stadsbibliotheek.

Als afsluiter van ons uitwisselingsproject konden we een leuk feest bijwonen bij Returkultur, een deelinitiatief van de cultuursector in Göteborg, in samenwerking met Kollaborativ Ekonomi Sweden. De sfeer tussen de deelnemers zat opperbest en het feest mondde uit in een heuse karaoke-show!

Op de bootreis terug richting België ging het dromen over de toekomst voor onze spullenbibliotheken nog door. De banden die we hebben gesmeed en de inspiratie die we hebben opgedaan, zal ons blijven voortstuwen – naar een circulaire economie toegankelijk voor iedereen!

‘An inclusive perspective to digital tools in lending libraries’ (‘Een inclusief perspectief op digitale tools voor spullenbibliotheken’) is project van De Transformisten vzw, Vlaams Overleg Spelotheken vzw en Leksaksbiblioteket met steun van de Europese Unie in het kader van het Erasmus+ programma