Het gaat niet alleen om wat je precies eet, maar ook om de variatie en de hoeveelheid die je naar binnen werkt. De nieuwe gezondheidsdriehoek maakt het duidelijk: we moeten gewoon wat meer groenten, fruit, volkoren graanproducten eten en wat minder vlees. Wit, onbewerkt vlees krijgt de voorkeur. Bewerkt vlees zoals gerookt vlees, salami en hamworst zitten in de rode bol met te mijden producten, net zoals alcohol, suikerrijke producten, vetrijke snacks en fastfood en zout. Producten uit de rode bol zijn misschien wel lekker maar totaal overbodig voor een evenwichtige voeding en kunnen zelfs je gezondheid schaden. Bovendien vraagt het produceren extra grondstoffen en energie, zodat de ecologische voetafdruk vaak ook zeer hoog ligt. Dit ultrabewerkt voedsel is herkenbaar aan de lange ingrediëntenlijst.
Vers fruit en rauwe groenten zijn natuurlijk ideale tussendoortjes. Maar als je eens wil afwisselen zijn noten ideaal. Noten bevatten goede onverzadigde vetten, met een gunstig effect op je gezondheid. Daarnaast bevatten ze veel eiwitten, vezels en verschillende vitaminen en mineralen zoals calcium en magnesium, kalium en zink, ijzer en vitamine E,… Geef de voorkeur aan de ongezouten variant.
Niet iedereen hoeft veganist te worden, maar we eten gemiddeld wel meer vlees dan goed is voor ons. Bovendien vertegenwoordigt de productie van vlees en zuivel ongeveer 50% van de impact van voeding op het leefmilieu. Maar salami of hesp kan je perfect een keer vervangen door een lekkere groentenspread.
Het grootste deel van onze voeding zou uit verse plantaardige producten moeten bestaan. Groenten zijn een belangrijke leverancier van voedingsvezels, vitaminen en mineralen. Onderzoek toont aan dat groenten een positief effect hebben op je gezondheid. Ze verlagen de bloeddruk en de LDL-cholesterol en beschermen zo tegen hart- en vaatziekten.
Variatie is de boodschap maar kies vooral voor verse, onbewerkte groenten. Diepvriesgroenten of groenten uit blik of bokaal verliezen niet noodzakelijk hun voedingswaarden, maar de extra bewerkingen verhogen de ecologische voetafdruk.
Sommige mensen groeperen zich om samen kwaliteitsproducten rechtstreeks bij lokale producenten te kopen: brood, melkproducten, vlees, groenten, honing, fruitsap, enz. Zo kan iedereen beschikken over lokaal geteelde voedingsmiddelen, vaak afkomstig zijn van biologische landbouw. Via rechtstreekse aankoop vermijd je tussenpersonen en geniet je van verse producten tegen voordelige prijzen, terwijl de boer toch een correcte vergoeding krijgt voor zijn werk.
Duurzame landbouw: kies vaker voor bio
Pesticides vermijden, dierlijke mest gebruiken in plaats van kunstmest, aandacht voor diervriendelijke productie... Het zijn maar enkele van principes die met name biologische landbouwers hoog in het vaandel dragen. Duurzame landbouw draagt bij aan biodiversiteit en een betere bodemkwaliteit. Fruit en groenten uit eigen tuin kan natuurlijk ook - op voorwaarde dat je geen pesticides gebruikt.
Zelfs al wordt het eten van vis aangeraden voor een evenwichtig dieet, toch mag je ook hierin niet overdrijven. Want de visreserves raken uitgeput omdat het volume dat vandaag gevist wordt, hoger ligt dan de jaarlijkse voortplanting. Volgens de Food & Agriculture Organisation van de Verenigde Naties (FAO) is 75% van de visvoorraden van onze wereld in gevaar: dat is het geval voor tonijn, heilbot, kabeljauw, schelvis, zwaardvis en tong. Eet dus bij voorkeur vissoorten die niet overbevist zijn of, beter nog, diegene die het Marine Stewardship Council (MSC)-label hebben. Wil je eens iets lekkers, gezond én duurzaam uit de zee? Probeer dan eens een slaatje met zeewier.
Met meer dan 120 liter per persoon per jaar behoort België tot de grootste verbruikers van frisdranken. Elke etappe van de productiecyclus van frisdrank heeft een impact op het leefmilieu: het produceren van grondstoffen (suiker, fruit, additieven), het toevoegen van extracten en water, het bottelen, het vervoer en de distributie. Bovendien wijzen voedingsdeskundigen dit soort drankjes met de vinger omwille van hun hoge suikergehalte. Ze zijn meestal ook verpakt in plastic flessen.
Gewoon kraantjeswater is de meest gezonde en duurzame keuze. Het is niet alleen van goede kwaliteit en wordt veel nauwkeuriger gecontroleerd dan gebotteld mineraalwater, het is ook een stuk goedkoper, vereist geen vervoer of opslag en produceert geen afval.
Een derde van ons voedsel gaat verloren. Ook jij speelt daar een rol. Enkele dingen die je kan doen:
Niet alleen wat we eten, maar ook hoe we eten bepaald onze eetcultuur. Goed eten gaat niet enkel over de inhoud van de brooddoos, maar ook over wie ze maakt en waar, wanneer en met wie we ze opeten. Ga er dus eens goed voor zitten, dat smaakt.
