Leven voor het goede doel

Een echt doel hebben in je leven - en ik denk dat niets zo passioneert als een echt goed doel - is een geweldige hulp. Zoals Nietzsche zei: “Wer ein Warom zum Leben hat, erträgt fast jedes Wie”, oftewel: “Wie een Waarom heeft, kan leven met bijna eender welk Hoe”. Zo voel ik het ook aan.

Hoe kan je écht een impact hebben?

Nu is het jammer dat het (relatief) gemakkelijk is om geld te verdienen door zeep of auto’s te verkopen (en rijke mensen nog rijker te maken), maar dat er weinig dingen zo moeilijk zijn om er in je levensonderhoud mee te voorzien als goede doelen. Tussen de twee (het commerciële en de nonprofit) ligt natuurlijk een groot veld van zeer eerbare beroepen en bezigheden, zoals werken in het onderwijs, in ziekenhuizen, enzovoort, waar het iets makkelijker is. Natuurlijk kan je op een meer bescheiden en in tijd beperkte manier veel goeds doen voor de wereld. Maar als je dus zegt: ik wil echt een impact hebben en iets doen aan de klimaatverandering, aan het dierenleed, aan weet ik veel wat, en ik wil daar een groot deel van je dagen mee vullen... Wat voor mogelijkheden heb je dan? Ik som er even een paar op.

Het hoeft niet altijd onmiddellijk te lukken. Soms kan je door eerst voor een aantal jaren een gewone job te doen, ervaring opdoen die geweldig nuttig is voor wanneer je later dan toch in de nonprofit iets kan vinden.

Van je passie je beroep maken

Misschien is dat je ideaal: je hebt geld nodig om te leven, maar wil het verdienen door iets goeds te doen. Er zijn verschillende mogelijkheden: de meest evidente is om gewoon (fulltime of parttime) voor een NGO werken. Hoeveel posities er beschikbaar zijn voor je, hangt samen met je kieskeurigheid. Wil je gewoon in de nonprofit, of wil je in een heel specifieke sector. Voor mij moest het met vegetarisme te maken hebben, dus mijn keuze was beperkt (en dan heb ik zelf maar EVA opgericht, samen met een aantal andere mensen). De beste bron in België voor nonprofit vacatures is www.11.be/vacatures/. Als je interesse hebt voor een bepaald goed doel of organisatie, ga er dan niet van uit (zoals vele zeer goed bedoelende wereldverbeteraars doen) dat je in die organisatie eender wat graag zou doen. Je moet de functie, jouw rol, ook interessant vinden, of anders is er veel kans dat je het er niet lang uithoudt, en dat is voor niemand goed.

Zelf een nonprofit opstarten

Zelf een nonprofit opstarten is niet evident, en het kan enige tijd duren eer je ervan kan leven, maar het is uiteraard ook een optie. Je kan natuurlijk je eigen nonprofit ook na je werkuren runnen, maar dan heb je veel minder tijd om die behoorlijk uit te bouwen - hangt een beetje van je ambities af. Meer kans heb je misschien met zelf een forprofit (of in dit geval social profit) startup te beginnen. In de veggie sector kan dat bijvoorbeeld zijn: een cateringbedrijfje, broodjeszaak, tearoom, restaurant, kleding, productie, distributie... De nieuwe economie en de sociale media bieden geweldige kansen voor creatieve en ondernemende geesten. Een van mijn favoriete voorbeelden van een jonge, ondernemende vegan is de Amerikaan Josh Tetrick. Lees en be inspired.

Zoek je plek in een groter bedrijf

Geen NGO-job in zicht, en niet zoveel zin om zelf iets op te starten? Verbreed even je horizon: je kan ook in KMO’s en grotere bedrijven wel degelijk iets betekenen voor de goede zaak. Je kan in een voedingsbedrijf gaan werken, of de aandacht voor maatschappelijke thema’s in een groot bedrijf proberen verhogen. Uiteraard kan je bij heel wat media veel betekenen en de zaak die je passioneert meer aandacht helpen geven dankzij geëngageerde journalistiek. Of je kan een academische carrière beginnen en doctoreren over een zinvol thema. Dat kan in veel verschillende academische disciplines.

Wat als het niet onmiddellijk lukt?

Het hoeft niet altijd onmiddellijk te lukken. Soms kan je door eerst voor een aantal jaren een gewone job te doen, ervaring opdoen die geweldig nuttig is voor wanneer je later dan toch in de nonprofit iets kan vinden. Het kan ook goed staan op je CV. Ik heb zelf al duizenden CVs bekeken en jobinterviews afgenomen bij honderden mensen, en ervaring in de profit is voor mij een groot pluspunt. Hoe nuttiger die ervaring is, hoe beter natuurlijk. Het zijn vooral de hardere skills die in de nonprofitsector vaak moeilijk te vinden zijn: mensen met financiële of commerciële (marketing, sales...) kennis bijvoorbeeld. Misschien was het jouw idee om met een economisch diploma op zak onmiddellijk de wereld te gaan verbeteren via een nonprofit job. Maar als dat niet lukt, is dat mogelijks een goede zaak. Doe ervaring op, leer misschien zelfs de tegenstander kennen. Ik ontmoette onlangs iemand die voor zichzelf had beslist om eerst tien jaar in een PR-bureau te werken, om te weten hoe bedrijven omgaan met hun NGO tegenstanders, om dan vervolgens de opgedane kennis (voor zover natuurlijk niet onder een NDA :-) toe te passen in de nonprofit. Wees wel waakzaam: we zijn allemaal maar mensen, en ‘t is niet gezegd dat je, eens gesetteld in een comfortabele job, er makkelijk weer uitgeraakt. Eens je huis en kinderen hebt en gewoon bent geworden aan een zeker loon, is het niet simpel om plots minder te verdienen (wat meestal wel het geval is bij een switch van profit naar nonprofit).

Vrijwilligerswerk

Vrijwilligerswerk blijft natuurlijk ook altijd een mogelijkheid. Dat kan altijd bovenop een fulltimejob (maak je echter niet teveel illusies), maar je kan ook halftijds gaan werken om de wereld te redden. Met halftijds werken kom je niet toe? Hangt ervan af hoeveel je nodig hebt (samenhuizen is bijvoorbeeld goedkoper dan alleen wonen), hoeveel je halftijds loon is, wat je partner verdient, enzovoort. En natuurlijk kan je ook ¾ of ⅘ werken en de rest invullen met vrijwilligerswerk.

Ervaring opdoen in een onbetaalde job

Er zijn ook mensen die de luxe hebben om niet te moeten werken. Mensen die geërfd hebben, of die lang genoeg gewerkt hebben en op hun vijftigste besluiten te stoppen en zich aan een goede zaak te wijden. Dat zijn zeer welgekomen witte raven voor een nonprofit organisatie. Misschien kan je het je wel permitteren om tijdelijk niet te werken, en voor een afgebakende tijd (laat ons zeggen minimum drie maand, maar beter zes of meer) onbetaald te werken voor een nonprofit (of zelfs een profit) en nuttige ervaring op te doen. Dat kan bijvoorbeeld net na je studies. Sommige mensen maken dan een lange reis, maar dit is dus een alternatief. Of je kan natuurlijk de twee combineren. Ikzelf deed na mijn studies stages in vier organisaties in de VS. Een site die je helpt om (doorgaans minder ambitieuze) jobs, annex verblijf, in buitenland te vinden is www.workaway.info.

Geld in plaats van tijd geven

Je kan ook een andere strategie toepassen om de wereld te veranderen: geen tijd geven, maar geld. Je kan altijd een donatie doen aan eender welke organisatie, maar je kan het ook meteen, van bij het begin van je carrière, meer doordacht aanpakken. Ga eens kijken op de website 80000hours.org, waar men onder meer het advies geeft om eventueel gewoon voor een goed betaalde job te gaan en een deel van je loon af te staan aan een goed doel, zodat zij er vanalles mee kunnen doen. Dat kan natuurlijk na je dood, via een legaat (alles over schenken aan goede doelen lees je op testament.be), maar beter nog tijdens je leven. Kijk maar eens naar rijke stinkerds zoals Warren Beatty en Bill Gates. Na heel hun leven lang poen te scheppen, kunnen ze nu meer impact hebben dan honderd NGO’s samen, bij wijze van spreken.

Je goede doel is niet alles

Hoe belangrijk ik het werken voor het goede doel ook vind, staar je er niet blind op, en vergeet niet dat er ook nog andere dingen bestaan. Naast je ethische idealen, moet je ook je geluk volgen. Ik geloof dat je doel en je geluk in het leven niet veel van elkaar verschillen. Martelaarschap is niet meer van deze tijd. Als je een beetje spiritualiteit wel kan smaken, lees dan ook even wat Eckhart Tolle zegt over je inner en outer purpose in het leven.

Niet opgeven

Geef niet te snel op! Mensen en dieren in nood, en de planeet, kunnen je hulp, je skills, je talenten, je passie en jouw geweldige goede wil hard gebruiken. Zeg niet te snel dat het niet lukt. En als het tijdelijk niet lukt, hou je doel in het achterhoofd, en maak er een beslissing van om het ooit, op een of andere manier, te bereiken.