Minder spullen, meer buurt! (Alena)
Alena Čápová en Stef Lauwers leerden elkaar kennen dankzij het Wijklabo Borgerhout Oost. In dat Wijklabo ontwikkelden bewoners van het Antwerps district Borgerhout (en meer bepaald: de wijk van de 3 pleintjes en de woontorens achter de Ring) ideeën om de buurt socialer en veerkrachtiger te maken. Alena, Stef en andere gemotiveerde bewoners vatten daar het plan op om een laagdrempelige spullenbibliotheek op te starten: de Buren Bibliotheek Borgerhout. Het districtsbestuur van Borgerhout ondersteunde de realisatie met een Wijklabo-budget; het Team Commons van de Stad Antwerpen stond klaar met advies.
Alena woont al enkele jaren met haar gezin in een appartement in Borgerhout Oost. Daar is niet veel bergruimte. Daarom koopt ze bewust niet te veel spullen. Bovendien vindt ze het fijn om spullen te delen met anderen en logisch om te gebruiken wat er al is. Een autodeler is ze al, binnenkort dus ook een actieve spullendeler. Stef woont al 35 jaar in de wijk. Als voorzitter van buurtorganisatie De Drei Pleintjes weet hij als geen ander welke kansen en noden er in die diverse buurt leven.
De Transformisten: Hoe leidde het Wijklabo naar een spullenbibliotheek?
Alena & Stef: Het Wijklabo trok een boeiend proces op gang in de buurt. Eerst was er een ruime bevraging: wat zou de buurt beter maken? Waar willen bewoners hun schouders onder zetten? Daarna volgden workshops om ideeën te filteren en knopen door te hakken.
Wij gingen daar aan de slag met de behoefte om sport- en spelmateriaal en feestmateriaal te delen. Je moet weten: in Borgerhout zijn er véél straatfeestjes! We koppelden dat aan het idee om gereedschap te delen. Want het is veel logischer om een boormachine aan te kopen voor de buurt, dan dat iedereen een eigen toestel in huis haalt voor enkele klusjes. Er was veel enthousiasme voor een spullenbibliotheek voor de buurt: de Buren Bibliotheek. Zo kregen we een Wijklabo-budget. Daarmee gaan wij deze zomer aan de slag, samen met andere trekkers uit de buurt.
Heb je al een locatie?
Alena & Stef: We vonden een plek in Pleinhuis Zermatt aan het Terloplein. We gaan er een oude winkelruimte gebruiken en ruimte delen met buurtorganisatie De Drei Pleintjes, buurtwerkers van SAAMO, jeugdwerkers, vrijwilligers die huiswerkbegeleiding geven…
Een oude winkel met een groot raam naar de buurt is een ideale locatie voor de Buren Bibliotheek. De winkelruimte is evenwel niet zo groot. Daarom willen we, naar het voorbeeld van de GeriefBieb van Buurtwerk Posthof in Berchem, de buren ook aansporen om spullen te delen die ze thuis blijven opbergen. Daarvoor willen we stap voor stap ons eigen systeem ontwikkelen.
Hoe geef je de spullenbibliotheek concreet vorm? Kun je nog advies van De Transformisten gebruiken?
Stef: In onze winkel staan al stevige opbergrekken klaar. We zamelen nu gereedschap in en kopen degelijk materiaal aan. Daarbij laten we ons leiden door de noden van de buurt. Op het Terlopleinfeest praatten we met heel wat buren. We deden ook een online bevraging. Zo leren we welke spullen de buurtbewoners graag zouden lenen, bijvoorbeeld een ontstoppingsveer, lange ladder, kubb spel, een parasol of partytent…
Ik ben nog op zoek naar een geschikte verzekering en ben nog onzeker over de verzekeringswaarde van ingezamelde toestellen. Ik buig me ook over een reglement dat potentiële gebruikers niet afschrikt met formuleringen over aansprakelijkheid. Daarover krijg ik graag advies!
De Transformisten: In het lerend netwerk van gereedschapsbibliotheken zijn al nuttige tips uitgewisseld over reglementen en verzekeringen. Ik stuur de info door en we nodigen jullie voortaan uit naar onze netwerkbijeenkomsten!
Wat is er nog nodig om jullie droom te verwezenlijken?
Alena: We zoeken nog vrijwilligers voor de uitbouw van de Buren Bibliotheek.
Borgerhout is een superdiverse wijk. Niet iedereen begrijpt Nederlands. Daar willen we rekening mee houden. Mijn eigen Nederlands is trouwens ook nog niet perfect… Onze informatie voor gebruikers moet in eenvoudige taal en misschien kunnen we pictogrammen gebruiken. We willen graag samenwerken met buurtwerkers van SAAMO en met Atlas, de Antwerpse dienst voor Integratie & Inburgering, om onze werking ook voor sociaal kwetsbare buren beter toegankelijk te maken.
Ik droom ook van een vervolg op Superdelers. Dat project van Muntuit, Wij Delen en De Transformisten waardeerde spullen delen met lokale munten – getest bij Buurtijd in Berchem en TalentO in Roeselare. Het zou fijn zijn om Borgerhoutenaars die meedoen met de Buren Bibliotheek te kunnen belonen in een lokale munt.
Woon je in (de buurt van) Borgerhout en ben je het idee van spullen delen genegen? Je bent welkom als vrijwilliger in het team van Buren Bibliotheek Borgerhout. Je kunt helpen met spullen onderhouden en controleren, advies geven over het gebruik van spullen, communicatie, onthaal en administratie… Dus zowel mensen met als zonder kluservaring kunnen een bijdrage leveren. Neem contact via info@burenbibliotheek.be.
De opening van Buren Bibliotheek Borgerhout is voorzien op 12 september 2024. Vanaf die datum kun je lid worden en spullen ontlenen. Meer informatie zie www.burenbibliotheek.be.
Je vindt de Buren Bibliotheek in de Wijnegemstraat 65, 2140 Borgerhout - aan het Terloplein.
