De Schone Kleren Campagne en AchACT lanceren het derde merkenrapport ‘Wij willen schone kleren, gemaakt aan een leefbaar loon!’. Ze vroegen aan 18 Belgische en 50 internationale bedrijven wat zij ondernemen om een leefbaar loon te garanderen aan arbeiders in de kledingindustrie. Met dit rapport wil De Schone Kleren Campagne kledinglabels aanzetten tot positieve actie.
Het loon van textielarbeiders maakt slechts 0,6 % van de totale verkoopsprijs van een kledingstuk uit. Een verdubbeling van het loon heeft amper invloed op de verkoopprijs.
Het merkenrapport onderzoekt en analyseert de engagementen van 55 bedrijven. Het informeert de consument over de inspanningen die elk van deze merken levert voor een leefbaar loon. Elk merk wordt beoordeeld op vier domeinen die belangrijk zijn in de strijd voor een leefbaar loon: ‘empowerment van werknemers’, ‘engagement en aankooppraktijken’, ‘strategie naar een leefbaar loon’ en ‘samenwerking met vakbonden, andere bedrijven en multi-stakeholder initiatieven’. Kledinglabels kunnen aan de hand van deze inschaling hun sterktes en zwaktes evalueren én concrete verbeterpunten uitstippelen. De resultaten? Geen enkel merk garandeert op dit moment een leefbaar loon aan de kledingarbeiders. Drie internationale bedrijven – Inditex (Zara, Bershka...), Marks & Spencer en Switcher- kunnen aantonen dat ze stappen gezet hebben die op langere termijn kunnen resulteren in hogere lonen. Adidas, H&M, New Look, Primark en Puma nemen aarzelende intiatieven maar hebben nog een lange weg te gaan.
Mayerline wordt uitgeroepen tot pionier in het segment van Belgische bedrijven. Mayerline is lid van de Fair Wear Foundation, werkt met een referentieloon en schetst in een sociaal rapport zijn toeleveringsketen. De andere Belgische merken leveren bitter weinig inspanningen voor een leefbaar loon. Volgens het rapport ‘verschuilen ze zich achter hun geringe grootte en de beperkte impact die ze daardoor hebben om hun afwachtende houding te verantwoorden’. Elf Belgische bedrijven reageerden helemaal niet op de bevraging. Drie Belgische bedrijven ondernemen stappen voor meer veiligeid en/of transparantie. JBC tekende, als enig Belgisch bedrijf, het Bangladesh veiligheidsakkoord. Bel&Bo zet met de overgang van een aankoopbeleid via tussenpersonen naar een direct aankoopbeleid een belangrijke stap naar meer controle en transparantie. Mer du Nord vraagt zijn toeleveranciers de loonkosten afzonderlijk te vermelden.
Het staat diep in ons collectieve geheugen gegrift: de instorting van het Rana Plaza Complex in Bangladesh waarbij 1138 mensen de dood vonden. De instorting van de textielfabriek legde de structurele problemen in de textielsector pijnlijk bloot. Tot op vandaag is er weinig veranderd. Miljoenen kledingsarbeiders werken in Azië, Oost-Europa, Noord-Afrika en Turkije voor soms maar een paar euro’s per dag. Voor dat schamele bedrag moeten de arbeiders vaak 60 tot 70 uur per week werken. Cijfers van de Asia Floor Wage Alliance tonen aan dat de kloof tussen het wettelijk loon en minimumloon nog steeds toeneemt. Vele kledingarbeiders kunnen niet in hun basisbehoeften (wonen, voeding, kleding, verzorging, onderwijs) voorzien en verkeren in een uitputtingsrace tegen de armoede.
Kledingmerken zijn nochtans verplicht -op basis van de VN-conventie ‘principes voor het bedrijfsleven en mensenrechten’ van 2011- een leefbaar loon te garanderen. Door de sterke concurrentie op de kledingmarkt heerst er echter een klimaat van dumpingprijzen: een race voor de laagste prijs. Labels en inkopers dwingen bijgevolg een zo laag mogelijke prijs af bij hun toelevaranciers. Zij staan met hun rug tegen de muur. Overheden durven niets te ondernemen uit angst dat de kledingmerken elders gaan produceren. De inkopers verschuilen zich achter drogredenen (“de consument wil niet betalen”) en drogconstructies (“het is de verantwoordelijkheid van de overheid en toeleveranciers”). Dat terwijl het loon slechts 0.6 % van de totale verkoopsprijs van een kledingstuk uitmaakt. Een verdubbeling van het loon heeft bijgevolg amper invloed op de verkoopprijs. Bedrijven moeten hun verantwoordelijk opnemen en de betaling van een leefbaar loon eisen. Het merkenrapport stippelt een routekaart uit met tien stappen om hen daarbij te helpen. De consument kan ook zijn steentje bijdragen. Koop bij merken die zich engageren voor een beter loon.
De Schone Kleren Campagne heeft nu ook de app Fair fashion, waarbij je van elk merk een profiel krijgt met de inspanningen die ze leveren. Lees ook het volledige rapport via www.schonekleren.be of bekijk het persbericht op www.wereldsolidariteit.be.
