10 jaar Repair Cafés

10 jaar Repair Cafés

De Transformisten vzw
geschreven door De Transformisten vzwlaatst aangepast op 03/12/2019
Netwerk Bewust Verbruiken trok de Vlaamse Repair Café beweging op gang en blikt terug. Wat is het succesrecept van een Repair Café?
Foto: Dennis Licht

Hoe het begon

Het Repair Café is een initiatief van de Nederlandse Martine Postma. Zij organiseerde haar allereerste Repair Café op 18 oktober 2009 in Amsterdam-West. Dat was meteen een schot in de roos. Voor de gedreven Martine vormde die ervaring de aanleiding om de Stichting Repair Café op te richten. In Vlaanderen en Brussel organiseren vrijwilligers sinds 2012 reparatieinitiatieven onder de noemer ‘Repair Café’. Ook in Wallonië sloeg het concept aan en ontstonden meer dan honderd Repair Café groepen.

Barbara Janssens, coördinator Netwerk Bewust Verbruiken, vertelt hoe het begon:

In 2012 gingen we een samenwerking aan met de Nederlandse Stichting Repair Café om een Repair Café beweging op gang te brengen in Vlaanderen en Brussel

“In 2011 zag je overal in Vlaanderen ‘transitiegroepen’ opduiken, groepen burgers die met lokale initiatieven de overgang van een olie-afhankelijke naar een CO2-neutrale samenleving wilden inzetten. Zelf was ik als vrijwilliger actief in Gent in de organisatie van ‘Fabricoleermarkten’. We maakten knuffels met overschotten textiel, timmerden met paletten… Algauw begonnen we ook met reparaties. Zo kwam Martine Postma, de oprichter van de Repair Cafés in Nederland, ons op het spoor. Ze nodigde ons uit om aan te sluiten bij haar groeiend netwerk.”

“Ik werkte al voor Netwerk Bewust Verbruiken en vertelde mijn collega’s over de Nederlandse Repair Cafés. We vonden die goed aansluiten bij onze boodschap van ‘consuminderen’. Daarom beslisten we in 2012 om een samenwerking aan te gaan met de Nederlandse Stichting Repair Café en een Repair Café beweging op gang te brengen in Vlaanderen en Brussel.”

“Het concept sloeg heel snel aan. Overal stonden herstellers op. De afvalintercommunales reageerden enthousiast. Wijkcentra, lokale overheden en sociale organisaties sprongen op de kar. Netwerk Bewust Verbruiken maakte een opstartpakket voor alle geïnteresseerde vrijwilligers en ondersteunde hun communicatie. Samen Repareren werd hot.” 

Hoe werkt een Repair Café? Wat is het succes

Een Repair Café is een gratis toegankelijke bijeenkomst die draait rond samen repareren. Op de locatie waar een Repair Café plaatsvindt, is gereedschap en materiaal aanwezig om uiteenlopende reparaties te doen aan kleding, kleine meubels, elektrische toestellen, fietsen, speelgoed… Er zijn ook vrijwilligers met reparatiekennis en -vaardigheden op allerlei terreinen. Bezoekers komen langs met hun kapotte spullen. In het Repair Café gaan ze samen met de hersteller aan de slag. Zo valt er altijd wat te leren. Wie even niets omhanden heeft, geniet van een kop koffie of thee.

In Vlaanderen en Brussel zijn ruim 200 vrijwilligersgroepen actief die regelmatig een Repair Café organiseren. Daar komen nog vele eenmalige initiatieven bij. De agenda is te volgen via deze online agenda of de Facebook pagina van Repair&Share. De vele initiatieven in Franstalig Brussel en Wallonië kun je volgen via onze partner Repair Together.

Rosalie Heens, projectmedewerker Netwerk Bewust Verbruiken, vertelt over het succes van Repair Cafés:

“Wat de Repair Cafés tot een succes maakt? Het concept is eenvoudig. Toch kan elke lokale groep er ‘zijn ding’ mee doen. Wat de organisatoren en herstellers motiveert is het gezellig samenzijn, bijleren van elkaar, de waardering, het geld dat ze uitsparen… Ook het stijgend bewustzijn over klimaatopwarming speelt mee.”

De toekomst

De Repair Café beweging bindt de strijd aan met de wegwerpmaatschappij. Waarom zou je spullen weggooien waar bijna niets mis mee is, en die na een eenvoudige reparatie weer prima bruikbaar zijn? Zeker als je weet dat onze honger naar nieuwe spullen een zware impact heeft op het klimaat en de afvalberg doet groeien. Het antwoord is: repareren zit bij veel mensen niet in het systeem. De kennis over repareren verdwijnt snel. Wie die kennis nog bezit, wordt niet altijd hoog gewaardeerd. De ervaring van herstellers en doe-het-zelvers wordt nauwelijks benut. Daar brengen Repair Cafés verandering in.

Inez Louwagie vertelt waarom Netwerk Bewust Verbruiken en zusterorganisatie Repair&Share blijvend inzetten op repareren:

Netwerk Bewust Verbruiken en Repair&Share zetten zetten zich verder in voor de repareerbeweging onder de noemer ‘Recht op Repareren’

“De impact van spullen op onze planeet is gigantisch. Of het nu gaat om je laptop, meubels of jeans: er zijn grondstoffen voor nodig, het kost energie om ze te vervaardigen en ze leggen vele kilometers af voor je ze in de winkel (of in een postpakket) te zien krijgt. Spullen zijn dan ook de grootste vervuilers in een gemiddeld huishouden.”

“Netwerk Bewust Verbruiken en zusterorganisatie Repair&Share vzw zetten in op een langere levensduur van spullen. In dat verhaal is repareren een belangrijke schakel. Onze droom is dat producten kwaliteitsvol zijn, herstelbaar en toegankelijk voor iedereen. Daarom zetten we ons verder in voor de repareerbeweging onder de noemer ‘Recht op Repareren’.”

“We blijven de lokale Repair Cafés ondersteunen door erover te communiceren, handige draaiboeken aan te bieden, trefdagen op te zetten waar vrijwilligers bijleren van elkaar… We broeden op nieuwe partnerships die de Repair Cafés versterken, sleutelen aan tools om de impact (in CO2-reductie) van Repair Cafés te monitoren, leggen links met de internationale repair beweging en zetten repareren in Vlaanderen en België op de politieke agenda.”