De belangrijkste grondstof om een jeans te maken is katoen. Katoen is een natuurlijke stof en kan vrij gemakkelijk grootschalig worden verbouwd, vandaar zijn populariteit. Om een kilo katoen te telen is ongeveer 10 000 liter water nodig! Dat is algauw 2 500 liter voor een shirt en 7 000 liter voor een jeans. Een van de redenen hiervoor is dat een groot deel van het katoen wordt geteeld buiten optimale klimaatzones. Het klimaat is eigenlijk te droog waardoor irrigatie de enige oplossing is. Men onttrekt heel veel water aan rivieren, meren of ondergrondse waterreserves, daardoor ontstaan er watertekorten voor de lokale bevolking. Een schrikwekkend voorbeeld hiervan is het verhaal van het Aralmeer in Oezbekistan: een zoetwatermeer aan het begin van de 20ste eeuw is nu veranderd in een zoutmijn.
Neen, je hoeft niet acuut te stoppen met jeans-shoppen want het kan ook anders. Er zijn ook duurzame alternatieven voor jeans mét respect voor milieu en mens
Voor het telen van katoen gebruikt men enorm veel pesticiden. De katoenteelt neemt 25% van het mondiale insecticidengebruik voor zijn rekening terwijl katoenplanten maar een 1/33 van alle gewassen uitmaken! Al deze schadelijke pesticiden putten de bodem uit. Om de productie op peil te houden gebruikt men kunstmeststoffen.
Het direct contact tussen pesticiden en katoenarbeiders zorgt voor gezondheidsproblemen (huid- en ademhalingsaandoeningen). Zij verrichten dit werk ook in heel schrijnende arbeidsomstandigheden. Er hangt dus ook een sociaal prijskaartje aan een jeans… Helaas stopt de ecologische impact niet bij de teelt van katoen: ook tijdens de productie van de katoenvezel tot denim komen heel wat schadelijke producten kijken.
Om het katoen in kleding te verwerken wordt het gebleekt met het ons bekende chloor. Tijdens het verven, wassen en kreukvrij maken worden milieuschadelijke producten gebruikt, zoals metaalhoudende kleurstoffen, formaldehyde (een bestanddeel uit kunsthars), ammoniak, solventen, zuren, enz.
Voor de jeans in onze winkelrekken belanden, moeten ze eerst nog een grote afstand afleggen. Het merendeel van onze kleren wordt in Azië gemaakt. Al snel zal de kilometerteller van 1 jeans op 23 000 kilometer staan! De CO2-uitstoot van katoen is 10 kg CO2 per kg katoen. Hier kan je een filmpje bekijken over de afgelegde weg van een jeansbroek tot in de winkelrekken: The journey of a pair of jeans.
Neen, je hoeft niet acuut te stoppen met jeans-shoppen want het kan ook anders. Er zijn ook duurzame alternatieven voor jeans mét respect voor milieu en mens.
Tekst: Annelies Cassiers
