Wat kan de bijdrage van de circulaire economie aan het klimaatbeleid zijn? De Vlaamse overheidsdienst OVAM bracht het helder in kaart op basis van eigen informatie en externe studies in de brochure '7 boodschappen over circulaire economie en klimaatverandering'. Wie meer wil weten, kan er ook het uitgebreide rapport 'De bijdrage van de circulaire economie aan het klimaatbeleid' op naslaan.
Verband tussen broeikasgasuitstoot en materiaalverbruik
De klimaatuitdaging wordt vandaag vaak herleid tot een energieprobleem. Het beheersen van de energievraag (minder energie verbruiken) en het vergroenen van de energie-opwekking (inzetten op hernieuwbare energie zoals zon- en windenergie) zijn dan de oplossingen. Maar het is zinvol om iets dieper te graven. De hoge energievraag zit voor een groot deel verscholen in de manier waarop we met materialen omspringen. Benader je de klimaatproblematiek ook als een materialenproblematiek, dan opent dat perspectieven voor het aanreiken van nieuwe oplossingen.
Een onderzoek door de OESO vertelt ons dat meer dan de helft van de uitstoot van broeikasgassen te wijten is aan de manier waarop we met materialen omgaan (ontginning, productie, transport, consumptie, het ontstaan van afval). In Vlaanderen loopt dat zelfs op tot 60%. Die bevinding is recent bevestigd door de Global Resources Outlook van de Verenigde Naties.
Er is een dus een zeer sterk verband tussen broeikasgasuitstoot en materiaalverbruik. Hoe meer materialen we consumeren, hoe meer het klimaat zal opwarmen. Een koolstofarme economie is daarom ook een materiaalarme economie: een economie die het verbruik van primaire materialen tot een absoluut minimum herleidt. Daarom zal een beleid gericht op circulaire economie ook substantieel bijdragen aan de strijd tegen klimaatverandering.
Circulair denken
Circulaire strategieën zoals circulair design, deel- en lease systemen, materiaal-efficiënte productie, hergebruik, herstel en recyclage leiden zowel tot een lager materiaalgebruik en dus een lagere uitstoot van broeikasgassen. Die circulaire strategieën moeten we volgens OVAM in de eerste plaats toepassen op de manier waarop we eten, wonen, consumeren en ons verplaatsen.
OVAM noteert ook hoe de overheid daar meer op kan aansturen: onder meer door de fiscaliteit te vergroenen en door gericht te investeren in onderzoek en innovatie.
Download hier de brochure 7 boodschappen over circulaire economie en klimaatverandering