In de 25e zomerweek laat Alma De Walsche ons kennismaken met Philipp Bloms boek ‘Wat op het spel staat’. Daarin weerklinkt een sterke oproep om de uitdagingen aan te gaan die de klimaatontwrichting en digitalisering met zich meebrengen. Vervolgens verklaart Dirk De Schutter hoe Hannah Arendts ‘Vita Activa’ ons op weg helpt om te ‘handelen’, actief te worden in de samenleving. Wat dit voor ons eigen engagement kan betekenen, ervaren we ten slotte via Joanna Macy ’s werk.
Elk jaar organiseert Aardewerk een Zomerweek: een combinatie van verdieping in een thema dat vooraf vastgelegd wordt en van vakantie in een aangename natuurlijke omgeving
We bevinden ons op een historisch moment in de geschiedenis van de westerse beschaving. De klimaatcrisis en de digitalisering van de arbeid schudden niet alleen de structuren van onze samenleving door elkaar, ze tasten ook de zin van ons bestaan aan. Het beleid loopt hopeloos achter, machteloos om de nodige maatregelen te nemen. Veel mensen willen daarom terug naar het verleden, muren bouwen, zich weer veilig voelen, de realiteit liever niet onder ogen zien en al zeker niet met de toekomst bezig zijn. Democratie en mensenrechten verliezen hun draagvlak omdat mensen niet meer geloven in het verhaal. Want wat samenlevingen tot samenlevingen maakt, aldus Philipp Blom in Wat op het spel staat, zijn de verhalen die ze over zichzelf vertellen. Vandaag zijn we toe aan het maken van een nieuw verhaal. Een wervend en revolutionair verhaal dat perspectieven creëert. Alma De Walsche zet tijdens de zomerweek het betoog van Philipp Blom uiteen.
We gaan als actieve burgers zelf op zoek naar zulke nieuwe wervende verhalen. Immers, wie zal die verhalen schrijven? Niet de politiek, dat is duidelijk. Ook de wetenschap niet, al doet ze pogingen ons nog meer van hetzelfde te doen slikken als oplossingen voor de problemen. We laten ons in deze zoektocht inspireren door Hannah Arendt (1906-1975), die als Jodin en getuige van de gebeurtenissen in het Europa van de jaren dertig en veertig, eveneens een zeer kritische periode in de geschiedenis, een hoogst originele en inspirerende politieke theorie formuleerde. Daarin verklaarde ze onder andere de zorg voor de wereld tot het middelpunt van de politiek. In haar analyse van de menselijke activiteiten ‘arbeiden – werken – handelen’ behoort het handelen in de vorm van maatschappelijk actief zijn, je bezig houden met de zorg voor de wereld, tot de kern van haar betoog. Dirk De Schutter gidst ons doorheen haar gedachtegoed.
De actieve hoop van Joanna Macy zal de methodische leidraad doorheen deze zomerweek zijn, op zoek naar dat nieuwe verhaal. Onmogelijk? Blom: “De geschiedenis is vol projecten die, tegen de achtergrond van hun tijd beschouwd, onmogelijk leken.” Maar: “Als voldoende mensen het geduld, het uithoudingsvermogen, de moed, de bereidheid tot versobering, de ironie, de hartstocht, de waakzaamheid, de menselijkheid en de solidariteit hebben, als ze weigeren op te geven, kan dat begin weer een stem worden die luid en overtuigend genoeg klinkt om een nieuw verhaal te maken. Wat staat er op het spel? Alles!”
