“Veel burgers dromen niet enkel van een betere toekomst, ze willen er ook deel van uitmaken. Daarom verenigen ze zich steeds vaker in burgerinitiatieven om hun straat, wijk, dorp of stad een andere richting op te duwen, op weg naar het goede leven”, zegt Tine Hens in haar boek Het Klein Verzet. Die ideeën kunnen uiteenlopende vormen aannemen, van een Repair Café tot een webshop, van coaching tot een deelsysteem.
Netwerk Bewust Verbruiken en Bond Beter Leefmilieu brachten enkele van deze burgerinitiatieven samen in de Burgerschool. Gedurende 4 sessies werden een 15-tal Oost-Vlaamse burgerinitiatieven begeleid door professionele coaches en kregen ze de kans om te leren van elkaar. Zo ook Koen Fauconnier met zijn project ‘Algaefarm’. Hij wil op een ecologische manier spirulina (een microalg) kweken als alternatief en gezond voedingsmiddel.
Alle afvalwater wordt gezuiverd en gerecycleerd op het eigen bedrijf. Het principe van de circulaire economie dus
Wat wil je graag bereiken met Algaefarm?
Koen Fauconnier: “Ik wil gezonde voedingsproducten produceren op basis van spirulina (een microalg). Dat moet dienen als ‘functional food’: voeding waar je gezonder van wordt. We willen spirulina kweken op een zo duurzaam en ecologisch mogelijke manier. Dat doen we door te werken met een minimale ecologische voetafdruk. In plaats van kunstmest, gebruiken we bijvoorbeeld reststromen als voeding voor de algen. Bovendien proberen we het energieverbruik te beperken en maken we gebruik van groene energie. Zo maken we bijvoorbeeld gebruik van de zon om de algen te drogen.”
Vanwaar het idee om Algaefarm op te starten?
Koen: “Algaefarm ontstond per toeval. In mijn andere job waren we op zoek naar nieuwe teelten voor de tanende glastuinbouwsector. Daar kwamen we op het idee om algen te telen. In samenwerking met een teler hebben we een test opgezet, maar de teler gaf er al gauw de brui aan wegens te arbeidsintensief. Intussen had ik er al zo veel over gelezen en samen met de teler geëxperimenteerd, dat ik meer wou doen met dit idee. Ik heb dan maar het project overgenomen en heb enkele innovatietrajecten doorlopen met onder andere IWT, de Universiteit van Antwerpen, de KULAK,... Daardoor hebben we veel geleerd en hebben we een zicht op hoe we het willen doen. Enkel de financiering en de marketing blijven nog heikele punten.”
Hoe kan dit de klimaatproblematiek oplossen?
Koen: “Daarmee alleen gaan we natuurlijk de wereld niet redden. Maar spirulina is een goed alternatief voor of aanvulling van vlees. Bovendien kan het op een veel duurzamere manier gekweekt worden dan het gangbaar gekweekte vlees. We kweken het algeneiwit met veel minder nutriënten/meststoffen dan vlees en veel minder water. We maken enkel gebruik van regenwater en reststromen, zo veel mogelijk hernieuwbare energie, afvalwater of andere duurzame meststoffen. Alle afvalwater wordt gezuiverd en gerecycleerd op het eigen bedrijf. Het principe van de circulaire economie dus.”
“Spirulina is ook veel gezonder dan vlees en bespaart dus op gezondheidszorgen. Door lokaal te telen, besparen we op voedselkilometers en we maken gebruik van reststromen uit de regio (straal van ca 40 km) in plaats van kunstmest uit een energieverslindende fabriek of uit mijnen aan de andere kant van de wereld. Tal van voordelen dus.”
Hoe kan een burger (en een burgerinitiatief) hieraan meedoen?
Koen: “De (teelt)technische uitdagingen krijgen we stilaan opgelost maar het blijft een uitdaging om voeding met algen bekend te maken onder de mensen. We moeten de burgers nog overhalen om dit alternatief ook effectief te proberen en te omarmen als duurzaam, gezond en lekker alternatief.”
Als je mag dromen, hoe ziet jouw project er dan binnen enkele jaren uit?
Koen: “We willen de Vlaming gezond leren eten, de kwekerij rendabel maken en deze kunnen openstellen voor bezoek. Als ik mag dromen dan wil ik 4 tunnels met algen en een automatisch werkende filter/droger. Bovendien maken we dan jaarlijks zo’n 66 ton gezonde voeding op basis van spirulina, die we vlot bij onze klanten uit de regio krijgen. Want we hopen dat onze klanten hierdoor gezonder gaan leven en zullen bruisen van energie. Dromen doet leven hé.”
Wat zijn de voor- en nadelen van een burgerinitiatief?
Koen: “Een burgerinitiatief heeft verschillende voordelen. Je voelt bijvoorbeeld de steun van andere ‘naïeve wereldverbeteraars’, wat veelal anders is in de klassieke ondernemerswereld. Door de ondersteuning van de Burgerschool, vatten verschillende mensen de koe bij de horens en kunnen ze hun project ontwikkelen en doen uitgroeien tot een volwaardig project. Mensen met een wereldverbeterend idee krijgen een drive om hun idee om te zetten in de realiteit. Jammer genoeg hebben burgerinitiatieven vaak geen grote budgetten ter beschikking, wat de slaagkans doet verminderen.
Welke projecten namen er nog deel aan de Burgerschool?
Lees hier enkele deelnemende burgerinitiatieven die hun idee omzetten in de praktijk:
- De Burgerschool ondersteunt burgerinitiatieven met een klimaatproject of idee, een initiatief van Netwerk Bewust Verbruiken en Bond Beter Leefmilieu, met steun van de provincie Oost-Vlaanderen. -