Nu het Fipronil-gehalte in onze eieren stilaan weer aanvaardbare proporties aanneemt en de komkommerplanten hun laatste vruchten hebben gedragen, trekt het politieke debat met mondjesmaat weer op gang. Naast de discussies over geradicaliseerde imams en de noden van het Vlaamse onderwijs, kreeg onze vaderlandse mobiliteit de voorbije periode ook de nodige aandacht. Vooral het voorstel van Open Vld Kamerlid Egbert Lachaert springt daarbij in het oog. Hij wil het fiscaal voordeel voor bedrijfswagens met een fossiele brandstofmotor vanaf 2022 laten uitdoven. Over tien jaar zouden zo enkel nog wagens aangedreven door elektriciteit of waterstof onder het gunstregime vallen. Dit voorstel heeft zeker zijn verdiensten. Een volledige elektrificatie van een aanzienlijk deel van het Belgisch wagenpark -het aandeel salariswagens wordt op ongeveer 10% geschat- zou een revolutie betekenen in de mobiliteitssector. Zeker omdat deze propere wagens via de tweedehandsmarkt daarna snel hun weg zullen vinden naar het brede publiek. Er wordt echter één belangrijk aspect over het hoofd gezien: door het fiscaal regime een groene update te geven verandert er niks aan de inherente nefaste stimulans die in het systeem ingebakken zit. Werkgevers blijven immers onrechtstreeks aangespoord worden om hun personeel uit te betalen in salariswagens. Meer nog dan de verduurzaming van de salariswagens, moeten we in de eerste plaats op zoek naar alternatieven voor het massale wagenbezit.
Dat we daarbij moeten vertrekken van het STOP-principe lijkt logisch, maar blijkt in de praktijk vaak nog een utopische gedachte. In plaats van een fiscaal paradijs voor Personenwagens in stand te houden, kunnen we mensen beter stimuleren om te Stappen, te Trappen of het Openbaar vervoer te gebruiken. De besparingen bij de NMBS lijken in dat opzicht wat contraproductief te werken. Deze zorgen er immers niet alleen voor dat broodnodige investeringen op de lange baan worden geschoven, het gebrek aan middelen heeft onrechtstreeks ook gevolgen voor de dienstverlening van een aantal fietspunten in Vlaanderen en komt de financiële impasse bij Blue-bike niet ten goede.
Er wordt ook nog te vaak voorbijgegaan aan het enorme potentieel van gedeelde mobiliteit. Deelfietsen- en wagens vormen een essentiële schakel in het linken van verschillende vervoersmodi en zijn een ideale oplossing voor het overbruggen van de laatste kilometers zonder openbaar vervoer. Door te carpoolen of een wagen met je buren of collega’s te delen worden auto’s daarnaast ook op een veel efficiëntere manier gebruikt en nemen ze minder kostbare openbare ruimte in. Als we de bloeiende deelmobiliteit kunnen koppelen aan het potentieel van elektrische wagens, dan vallen daar grote duurzaamheidswinsten te boeken. Laat dit dus een oproep zijn naar beleidsmakers op alle niveaus: probeer buiten het vastgeroeste kader te denken en creëer ruimte voor nieuwe, verfrissende concepten. De evolutie van autobezit naar autogebruik is ingezet. Deze trein mogen we niet missen.
