De Welzijnseconomie - waarom we lid werden van WEAll

De coronacrisis heeft veel zaken op scherp gesteld. Onze gezondheid bleek kwestbaar. Wereldwijd werd duidelijk dat een goede, bereikbare gezondheidszorg essentieel is, een veerkrachtige samenleving en voldoende natuur onontbeerlijk. Het zou dan ook niet meer dan logisch zijn dat die doelen steeds voorop staan in onze maatschappij en ons economisch systeem. Omdat we met De Transformisten geloven dat er nood is aan een ander economisch systeem, sloten we ons aan bij de Wellbeing Economy Alliance.

Wat is WEAll?

De Wellbeing Economy Alliance (WEAll) is de wereldwijde samenwerking van meer dan 200 organisaties, initiatieven, academici, overheden, bedrijven en burgers rond de welzijnseconomie. In de welzijnseconomie draagt het economische systeem bij aan sociale rechtvaardigheid op een gezonde planeet. De economie is dan geen doel op zich maar dient  in de eerste plaats mensen en gemeenschappen.

Hoe bouwen aan een welzijnseconomie?

Het economisch herstel na de COVID 19-pandemie is een uitgelezen kans om ons economisch systeem echt te veranderen. Daarover publiceerde WEAll 'Ten principles for building back better to create wellbeing economies post-covid'.

De welzijnseconomie focust op de richting van groei, eerder dan de groeicurve. Vandaag dragen activiteiten die schade berokkenen aan het collectieve welzijn (vb. olieproductie, maar ook reclame) bij aan de bbp-groei, die we als economisch kompas gebruiken. De welzijnseconomie verschuift de focus naar bedrijven, overheden en economische activiteiten die bijdragen tot het collectief welzijn. In dat model zijn het welzijn van mensen en bbp-groei onderling afhankelijk; ze versterken elkaar.  

Een welzijnseconomie vervult vijf universele menselijke behoeften voor een goed leven. WEAll noemt ze de '5 We All need':

• Waardigheid - We all need Dignity 
• Natuur - We all need Nature
• Verbinding - We all need Connection
• Rechtvaardigheid We all need Fairness
• Deelnemen - We all need Participation

De aanpak van WEAll

Het wereldwijde netwerk ondersteunt en versterkt initiatieven, zoekt naar connecties en legt linken tussen verschillende domeinen en topics. De visie van WEAll is dat het WEAll-project binnen tien jaar niet meer nodig is, omdat het in meerdere landen een economische systeemverandering in de richting van een welzijnseconomie heeft gekatalyseerd. Er is niet één blauwdruk voor de welzijnseconomie. Activiteiten, vormen, organisaties zullen anders zijn in verschillende landen en gemeenschappen maar het ulitieme doel zal overal gelijk zijn: welzijn voor ieder op een gezonde planeet.

Hoe ziet de welzijnseconomie van de toekomst eruit?

• Beleid maken in termen van menselijk en ecologisch welzijn, niet alleen in termen van economische groei;
• Bedrijven bieden hun werknemers een waardig leven, voorzien in sociale behoeften en dragen bij tot de regeneratie van de natuur;
• De regels van de economie vormgeven door samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld.

Er zijn al veel ideeën, antwoorden en voorbeelden van hoe het ‘beter’ zou kunnen. Verschillende onderzoekers en ook grote groepen burgers weten ‘wat nodig is’. Hoe dat moet gebeuren is de hoofdvraag.

Strategie naar een welzijnseconomie

WEAll bouwde een strategie uit die op drie belangrijke pijlers steunt: kennis, verhalen die een beweging in gang zetten en die op hun beurt een nieuwe machtsbasis leggen voor de nodige systeemverandering.

1. Het creëren van een nieuwe machtsbasis, een beweging opzetten

Het opbouwen van een welzijnseconomie vereist het herontwerpen van instituten, infrastructuur en wetten die een impuls geven aan activiteiten die het welzijn van mensen en de planeet ondersteunen en anderzijds activiteiten die dat ondermijnen te ontmoedigen. Een belangrijke hinderpaal voor het maken van beleid voor een welzijnseconomie is de concentratie van politieke en financiële macht. WEAll wil genoeg mensen in beweging zetten om overheden te dwingen actie te ondernemen om deze machtsongelijkheid aan te pakken. Het lidmaatschap van De Transformisten aan WEAll wil hierin bijdragen.  Naast actieve leden wereldwijd en de ruimte om uit te wisselen en elkaar te versterken, bouwt WEAll ook aan een grotere burgerbeweging, plaatselijke wellbeing hubs en een samenwerking van nationale en regionale overheden. Dit laatste onder de naam WeGO waarbij beleidsmakers uit oa Ijsland, Nieuw-Zeeland, Schotland, Finland en Wales in een  wereldwijd "laboratorium" de welzijnseconomie testen en in hun beleid implementeren.

Meer weten?

2. Kennis opbouwen en beleidswerk vormgeven

Hoewel er al veel bekend is over hoe een welzijnseconomie zou kunnen werken en hoe we daar kunnen komen, is deze kennis versnipperd over verschillende soorten kennis en verschillende sectoren. WEAll werkt aan de synthese en verspreiding van de bestaande kennis en verzamelt het in een  samenhangend, oplossingsgericht en toegankelijk formaat. Dit is dringend nodig om iedereen te helpen begrijpen en te laten voelen dat het haalbaar is.

Meer weten? 

3. Nieuwe positieve en hoopgevende verhalen delen

Welzijnseconomie moet een alledaagse zaak worden, zoals de vrijemarkteconomie nu

Op dit moment lijkt het huidig economisch systeem het enige verbeeldbare en dus werkbare. Maar ook het huidige systeem is ooit vormgegeven, dus kunnen we het hervormen. Verhalen scheppen een wereldbeeld en bepalen ons gedrag.  We hebben dringend behoefte aan nieuwe economie-verhalen die inspireren en het concept toegankelijk maken. Ze kunnen helpen om brede steun te verwerven om zo het beleid te sturen.

Meer weten?

Die drie strategiën versterken elkaar en katalyseren systeemverandering richting welzijnseconomie. De Transformisten zal als kersvers lid van die groeiende alliantie proberen om ook in België de welzijnseconomie bekender en tastbaarder te maken. Doe je mee? Meer info contacteer Barbara Janssens via barbara@detransformisten.be.