De mensen kunnen goedkope en goede groenten eten, genieten van het tuinieren en het sociaal contact… Het hele dorp wordt er beter van.
Volkstuintjes, zelfplukweides… De kleinschalige initiatieven die deze filosofie volgen, lijken hipper dan ooit. Maar Manuel Sintubin en Bart Fillé, respectievelijk voorzitter en ondervoorzitter van de milieuadviesraad van Hoegaarden, willen in Rommersom nog een stapje verder gaan. “Bij volkstuintjes blijf je elk een eigen perceeltje hebben, terwijl wij echt aan ‘community gardening’ willen doen: de hele gemeenschap werkt samen in één en dezelfde tuin”, zegt Manuel. “Het sociale aspect is daarbij enorm belangrijk."
"Duurzaamheid is ook de levenskwaliteit van de lokale gemeenschap vergroten. En hoe kan dat in Rommersom beter, dan door onze geliefde kapel in te zetten als verzamelplaats voor de mensen van hier, net zoals het altijd is geweest?” Rommersom is een allegaartje geworden van oude families, mensen die hier altijd gewoond hebben, en nieuwe inwijkelingen die er ’s avonds de rust komen opzoeken, maar verder voortdurend in een andere stad aan het werk zijn. “Een echte ontmoetingsplaats is er niet meer voor die verschillende groepen. Nu we besloten hebben om de kapel te renoveren en in ere te herstellen, merken we al dat de omwonenden zich heel betrokken voelen. Vanaf er iets beweegt komen ze vragen stellen, en velen zijn zelfs al bereid bij te dragen aan de crowdfunding die we organiseren.”
Hoe symbolisch de kapel dus ook is, de restauratie is een middel, geen doel op zich. De tuin staat centraal in het verhaal, en de kapel zal er ook altijd een link mee hebben. “We zullen er ruilbeurzen organiseren voor plantenzaden, workshops rond ecologische thema’s, oogstfeesten…”, legt Manuel uit. “Het moet echt het huis worden van ons gehucht. We willen ook ‘levend erfgoed’ in onze tuin”, zegt Bart. “Klein pluimvee, konijnen, met uitsterven bedreigde schapenrassen… We zijn ervan overtuigd dat er sowieso buurtbewoners zullen zijn die zich het lot van die dieren aantrekken, en zich vanzelf meer betrokken zullen voelen. Bovendien is er om de hoek van de tuin een crèche: die dieren zijn voor hen een ideale uitstap.”
Mooie plannen, maar hoe schaar je er de hele gemeenschap ook effectief achter? “De milieuadviesraad wil vooral niet met het vingertje zwaaien en zeggen: ‘je moet allemaal anders gaan eten, want dat is belangrijk voor het klimaat’. Wat ze wel zeggen is: ‘doe gezellig mee in onze tuin, want we worden er allemaal beter van’, aldus Manuel. “Het begin zal moeilijk zijn, maar eenmaal mensen zien hoe gezellig het is om samen te harken en te zaaien, én achteraf hun eigen wortelen kunnen gaan plukken in de tuin, dan zijn we vertrokken”, denkt hij. “We gaan ze ook teasen”, zegt Bart. “Door bijvoorbeeld een zakje zelfgekweekte aardbeien in elke bus te steken, met wat reclame voor ons project.”
Het project is voor hen geslaagd als ze zelf overbodig worden, zeggen Manuel en Bart. “Pas als we merken dat we na onze officiële projectperiode, in 2021, niet meer nodig zijn, zijn we pas echt tevreden. Dan kunnen we met een gerust hart verder met onze andere projecten: we willen een lokale biomarkt installeren, én Hoegaarden klimaatneutraal maken. We denken dat dit project al snel deel zal uitmaken van een groter geheel. Iedereen die eender waar op het Vlaamse platteland woont, mag ons idee overnemen en op zijn eigen manier invullen.
Dat is trouwens al bezig. Zo heeft er iemand in Outgaarden, een andere deelgemeente, het oude gemeentehuis opgekocht. Dat is een soort villaatje waar de mensen vroeger allemaal samenkwamen, en hoewel het nu privé is, zet hij dat nog steeds voort. Elke woensdag mag iedereen uit de buurt in zijn living aan een lange toog komen bijbabbelen en in zijn tuin toont hij welke ecologische technieken je allemaal kunt toepassen. Al die verschillende projectjes samen breiden uit tot een inktvlek van goede ideeën. Dat is prachtig om te zien: niemand vraagt de mensen om zo’n initiatieven te nemen, het komt uit de buik van de samenleving zelf. En net dat maakt het zo sterk.”
www.rommersom.be
www.facebook.com/DeTuinenVanServaasEnDorothee/
TEKST: Lore Callens
FOTO: Carl Vandervoort
Met het project Simplify Life zet Netwerk Bewust Verbruiken de voordelen en geneugten van een eenvoudiger leven in kijker. Laat je inspireren door de getuigenissen op www.simplifylife.be en ontdek alles over delen, ruilen, repareren en upcycling. Een project in samenwerking met Vlaams-Brabant klimaatneutraal.
