'De Coöperatie', en niet de coöperatieve, is een lastig woord. Ten eerste is de schrijfwijze moeilijk. Ten tweede heeft het een negentiende-eeuwse bijklank. Ten derde lijkt het iets 'communistisch'. Waarom zou een Bewuste Vlaming daar interesse voor tonen? Liever werken we , investeren we of steunen we sociale en ecologische doelen, vzw's en ngo's. Want geld, dat is eigenlijk iets vies, de economie is rot en winst maken is fout. Of iets van die strekking.
Elk van ons heeft er belang bij om te investeren in die lokale economie. Nu importeren we zoveel, dat we met onze arbeid moeten concurreren op een wereldmarkt als gevolg van de nood om te exporteren.
Economie is van alle tijden. Altijd is er al een soort huishoudkunde geweest tussen mensen. Ook de diverse bijbels staan vol van regels en beschrijvingen, het zijn stuk voor stuk vormen van wetgeving in combinatie met een 'leidraad' voor het leven. Maar een combinatie van het seculiere, het internet, de globalisering en dominantie van één ideologie hebben ervoor gezorgd dat economie nog maar weinig vandoen heeft met reële markten, met productiemiddelen en arbeid, met behoefte en behoeftebevredigers. Zo ontstond er een enorme overschot aan 'virtueel geld' waar geen enkele huidige of toekomstige waarde tegenover staat. Geld vertegenwoordigt dus nog zelden een waarde, het is dus eigenlijk niets 'waard' op zich.
Tegenover die virtuele, speculatieve, globale (monetaire) markten, staat de lokaal verankerde, jobs verschaffende, kwalitatieve en zeer reële economie, die van de lokale ondernemers en van de KMO's. Op het marktplein werken de markten: van de lokale bioboer over tweedehandse fietsen tot een Repair Café (wat ook een markt van vraag en aanbod is). En net nu kent de coöperatie een heropleving. Of althans, dat geloven wij-die-er-mee-bezig-zijn. Ken jij een coöperatie? Ken jij Ecopower? Vast en zeker! Maar ken je ook De Natuurfrituur, Het Hinkelspel, De Wrikker of Het Stroburo. Ik durf het te betwijfelen. Het zijn allemaal coöperaties, ze leveren allemaal een ecologische oplossing in de vorm van producten en/of diensten, en er werken lokale mensen in niet delokaliseerbare jobs.
Elk van ons heeft er belang bij om te investeren in die lokale economie. Want nu importeren we zoveel, onder andere 'chinsese brol', dat we met onze arbeid moeten concurreren op een wereldmarkt als gevolg van de nood om te exporteren. Ah ja, want de handelsbalans moet in evenwicht blijven. Vandaar de drang om export aan te zwengelen, van varkensvlees en machineparken, om maar twee dingen te noemen. Maar hoeveel moet het kosten om coöperatief en ecologisch te consumeren? Wordt dat niet heel duur? Zeker, er is een meerkost omdat lokale coöperaties ook nog eens arbeidsintensiever werken. Maar is dat niet de bedoeling van een bedrijf: betaalde arbeid creëren? Zeker, er is een meerkost omdat ecologische oplossingen vaak duurder zijn. Maar heeft Mens en Milieu dan geen recht op levenskwaliteit en overleven? Zeker, de prijs die betaald moet worden zorgt ervoor dat 'al die andere dingen' niet onmiddelijk kunnen gekocht en geconsumeerd worden. Maar is het dan zo erg om niet twee keer per jaar op vakantie te gaan, of niet de nieuwste snufjes te hebben?
Gelukkig heeft de coöperatie ook een terugverdien effect, althans als je coöperant wordt. Want als jij, samen met vele anderen, mede-eigenaar wordt van de productiemiddelen, kan je mee bepalen wat er gemaakt wordt én krijg je een (beperkte) financiële beloning. En die is alvast groter dan de rente op spaarboekjes. Dus waar wacht je nog op? Word coöperant bij één van de nieuwe (en niet zo nieuwe) coöperaties, altijd in een beperkte mate en met een beperkt rendement, en zorg ervoor dat - wanneer de zoveelste crisis op ons af komt- wij samen alvast een degelijk, deugdelijk en deugdoend productie en consumptie apparaat hebben, inclusief de lokale markt van vraag en aanbod. Koop dus bij de eigen producenten, koop lokale producten en koop in jullie eigen winkels en restaurants. Wordt eigenaar van jouw eigen biologische en vegetarische frituur. Kiest lokaal! Eigen winkels eerst! Zo blijft ons geld circuleren in onze economie.
