Van e-waste naar no-waste

Van e-waste naar no-waste

Erica Mechelmans
geschreven door Erica Mechelmanslaatst aangepast op 24/03/2014
Ons e-waste vindt al te vaak zijn weg naar ontwikkelingslanden. Daar stapelt dit afval zich op tot enorme elektronische vuilnisbelten. De oplossing: Reduce, Reuse en Recycle. Maak producten die eenvoudig en veilig te ontmantelen, te herstellen en bijgevolg ... te hergebruiken zijn.

De iPads en iPhones koloniseren onderhand onze aardbol. Onze wereld digitaliseert aan een hoog tempo en al even snel groeit de elektronische afvalberg. Elk jaar produceren we 40 miljoen ton elektronisch afval. We staan voor grote uitdagingen willen we niet wegkwijnen onder een berg e-waste.

Onze afvalberg verdwijnt naar ontwikkelingslanden

Je kent ze wel, de beelden van enorme vuilnisbelten van elektronisch afval in ontwikkelings- en groeilanden. Plaatselijke bewoners zoeken er - onbeveiligd - naarstig naar kostbare onderdelen zoals koper en edelmetalen. Voor sommigen is dit hun enige broodwinning. De ontmanteling van elektronische apparaten brengt gezondheid- en verontreinigingsproblemen met zich mee voor de plaatselijke bevolking. Bij de verbranding van elektronica - op zoek naar deze kostbare componenten-  komen echter heel wat toxische stoffen vrij. Ook het bodemwater op deze storten is vaak zwaar ontreinigd. Volgens EcoEdges zouden de V.S., Europa, Japan, Zuid-Korea en Australië jaarlijks zo’n 40 miljoen ton elektronisch afval produceren en verschepen naar landen als Ghana, India, China of Nigeria. Vaak gebeurt dit langs illegale kanalen.

Europese bedrijven hebben er alle baat bij in de toekomst meer elektronische apparaten te recycleren. De Europese wetgevers spelen daarbij een cruciale rol.

Recycleren als groene job

Slechts een klein percentage van de gebruikte elektronica wordt vandaag gerecycleerd. De recyclage speelt zich bovendien  vaak af in de informele economie. Een rapport van de Verenigde Naties “Recycling - from E-Waste to Resources” uit 2010 stelt voor om de recyclage te professionaliseren, zodat betere en duurzame 'groene' jobs ontstaan en de milieuschade vermindert. Eén gsm bevat ongeveer tussen de 0.240 en 0,034 gram goud. Elektronisch afval bezit een rijkdom aan goud en andere waardevolle grondstoffen. Deze grondstoffen zijn bovendien schaars en kunnen vaak enkel via mijnbouw gewonnen worden.

De rol van Europa

Een oppurtiniteit voor de Europese recyclagemarkt, zo lezen we in een studie van onderzoeksbureau Frost & Sullivan gepubliceerd in MO. Europese bedrijven hebben er alle baat bij in de toekomst meer elektronische apparaten te recycleren. De Europese wetgevers spelen daarbij een cruciale rol. Zij creëren wettelijke kaders die het storten van bepaalde soorten afval verbieden en richtcijfers opleggen voor de inzameling en recyclage ervan. Vanaf 2016 moet 45 % van de verkochte elektronische apparatuur worden ingezameld en in een tweede fase (vanaf 2019) 65 % van de verkochte apparatuur, of 85 % van het voortgebrachte elektronische afval. Daarnaast probeert men de illegale onderstroom naar ontwikkelingslanden in te dijken door een nieuwe richtlijn over tweedehandsapperatuur. Greenpeace pleit voor een strengere controle op de illegale export van e-waste naar ontwikkelingslanden in de Europese havens. De stroom van elektronisch afval naar deze landen moet bijgevolg ingeperkt worden: door een strengere Europese wetgeving op de inzameling en recyclage van elektronische apparatuur én een langere levenscyclus van onze apparaten en hun onderdelen.

Reduce, Reuse, Recylce

Enkel afval inzamelen zal de wereld niet redden. Onze elektronica is nog veel te vaak een ééndagsvlieg: afgedankt staat netjes. Elektronische toestellen zijn dikwijls moeilijk te herstellen. De onderdelen zijn met elkaar versmolten en kunnen moeilijk vervangen of gerecupereerd worden. Er zit toekomst in Urban Mining. In plaats van kostbare grondstoffen uit te putten via traditionele mijnbouw, bezit ons elektronisch afval een schat aan grondstoffen om te ontginnen. Een win-win situatie. Vandaar Reduse, Reuse en recycle: maak producten die eenvoudig én veilig te ontmantelen, te herstellen en bijgevolg ... te hergebruiken zijn. Dat is ook goedkoper voor je  portomonee.

Bronnen